Türk Kazı Bilimi ve Kültürel Bırakıt Vakfı kurulmasını içeren kanun teklifinin görüşmelerine TBMM Milli Terbiye, Ekin, Toyluk ve Spor Komisyonunda başlandı.
Yarkurul, YANLIŞSIZ Fırka Ankara Saylav Emrullah İşler başkanlığında toplandı.
İşler, Türkiye’nin arkeoloji çalışmaları bakımından dünyadaki oylumlu merkezlerden biri olduğunu belirterek, teklifle Türkiye’birlikte ve kültürel tarihi bağları olan dünyanın farklı bölgelerinde bilimsel araştırmalar yazmak, bu araştırmaları motive etmek, yapılan araştırmaları yayınlamak, arşivleme çalışmaları akdetmek, özel müzeler boşaltmak, selen topluluklarıyla işbirlikleri akdetmek için Türk Kazı Bilimi ve Kültürel Miras Vakfının kurulacağını söyledi.
DÜRÜST Fırka Gaziantep Mebus Uca Delice, Anadolu’nun akıbet rütbe varlıklı aynı coğrafya olduğunu dile getirerek, “Önümüzdeki asır bu zenginliklerimizi keşfederek, koruyarak, dünyayla buluşturarak cephe tayinlerimizi gerçekleştirmemiz gerekiyor.” dedi.
Odaklanmış bir kazı bilimi müktesebatına akilane derinleşmek namına kurumsal kimliğe topluluk olunması gerektiğini vurgulayan Mecnunca, Mağribî ülkelerin 1900’lü yıllardan itibaren çok doğru benzeri arkeolojik kurumsallaşma süreci yaşadığını, Türkiye’nin bile zarfında bulunduğu değişik ülkelerde enstitü şubeleri açtığını kaydetti.
Büyük Delice, “Belki birlikte dünyanın en varlıklı arkeolojik coğrafyasına aile sahipliği özne ayrımsız büyüklük adına bire bir milli kazı bilimi ve kültürel miras enstitümüzün ve bunu yönetecek benzeri vakfımızın daha çok elzem olduğunu görüyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Kazı Bilimi daha çok kültürel tıpkısı diplomasi moduna büründü”
Arkeolojinin daha çok tarihsel, kültürel tıpkısı bırakıt olmaktan çıktığını, kültürel bir diplomatlık moduna büründüğünü belirten Delicesine, birçok ülkenin kazı bilimi, kültürel bırakıt üzerinde farklı ülkelerde belli belirsiz sakil yerine faaliyetlerini sürdürdüğüne dikkati çekti.
Türk Arkeoloji ve Kültürel Bırakıt Enstitüsü projesinin, 2014 yılında 36. Arsıulusal Hafriyat, Araştırı ve Arkeometri Sempozyumu’nda gündeme geldiğini anlatan Delicesine, Gaziantep Büyükşehir Belediyesinin bu konuyla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığına referans yaptığını belirtti.
Avrupa Birliği Bakan Yardımcılığı döneminde projeyi izleme ettiğini dile getiren Delice, AB’nin bile bu projeyi haddinden fazla önemsediğini söyledi.
Anayasa’nın 63. maddesindeki “Büyüklük, ruz, kültür ve tabiat varlıklarının ve değerlerinin korunmasını sağlar, bu amaçla müzahir ve teşvik edici tedbirleri alır” hükmüne meni fail Atmaca, “Böyle tıpkısı anayasal ast başlık altında dahi hakeza tıpkısı dayanç üstünde vakfımızı sizlerin bile katkılarıyla hayata geçirmiş olacağız.” dedi.
“Bir ayıp giderilmiş olacaktır”
Hars ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan ise Türk kazı bilimi dünyasının yıllardan beri Türkiye’nin sebep böyle tıpkı kurumunun olmadığından yakındığını tabir ederek, “Kebir Meclisimizin takdiriyle bu yasalaşırsa çıktı kazı bilimi dünyamız da böyle benzeri kuruma kavuşmuş olacak. Ayrımsız şaibe bertaraf olacaktır.” diye niteleyerek konuştu.
CHP Ankara Milletvekili Saika Kaya, teklifin Anayasa’ya aykırılığı üstüne sözü CHP İstanbul Saylav İbrahim Kaboğlu’na yüklemek istedi.
İşler, komisyon üyelerinin alay talebinin karşılanmasının arkası sıra Kaboğlu’na hezel verebileceğini açıkladı.
CHP’li milletvekillerinin evvel olarak Kaboğlu’nun danışma yapması konusunda ısrar etmesi konusunda gücük devamlı ayrımsız ağız dalaşı yaşandı.
Anayasa’ya mugayeret önergesi verilse Kaboğlu’na kortej verebileceğini belirten Komite Başkanı İşler, yarkurul üyelerine sorarak CHP grubu hesabına Kaboğlu’na kortej verdi.
Kaya’nın, Kaboğlu’ndan sonradan teklifin geneli üstünde danışma yapacağını söylemesi konusunda İşler, “Buyurun konuşun o antlaşma. Siz Anayasa’ya aykırılığı tabir edemiyor musunuz?” dedi.
Bunun üzerine CHP İstanbul milletvekilleri Kaboğlu ve Sibel Özdemir toplantı salonundan ayrıldı.
Komisyonda, yasa teklifinin tamamı üzerindeki görüşmeler bitmeme ediyor.
