Şanlıurfa’birlikte yerli ve milli katıksız tezek hamlesi
ŞANLIURFA Şanlıurfa’de Türk mühendisler, tutumsuzluk edilen savsaklamak ve değişik atılmış gıdalardan tabii matbua üretti. Yerel ve milli projenin dünyada aynı geçmiş olduğunu tamlayan mühendisler, ürettikleri gübrenin dünyaya rüya olacağını söyledi.
Zirai Tetkikat ve Politikalar Genel Müdürlüğüne bağlı GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (GAPTAEM), Sivas Bilgelik ve Teknoloji Üniversitesi ve hür teşebbüs işbirliğiyle majör tıpkısı çalışmaya imza attı. Türk mühendisler, “Fosfor dekoder mikrobiyal kültür içeren biyogübre formülasyonlarının geliştirilmesi” isimli proje çerçevesinde tasarruf dışı mütezayit sıska ekmeklerden fosfor çözücü mikrobiyal firez içeren matbu üretti.
Proje çalışmaları doğrultusunda, yapılan laboratuvar araştırmalarında nebatat tarafından alınamayan fosforu yüzdelik 110 ile yüzdelik 150 oranında çözdüğü saptanan hayır fungus, örgensel dolgu malzemeleri üzerinde geliştirildikten bilahare arazi denemelerinde nebat gelişimine etkisi değerlendirildi. Dolgu maddesi olarak arık savsaklamak ve değişik bitki materyalleri değerlendirildi ve bu sayede hem idraksiz dönüşümün hem üstelik organik ürünün elde edilmesi sağlandı. Projede, her bir tohuma mikrobiyal matbua yerine kullanılacak funguslar, tohumdan geçmiş toprağa uygulanarak üst yaklaşık tıpkı santim yerey ile kapatıldıktan bilahare darı tohumu bırakıldı. Ekimle beraber üst kapatılan tohumlar sulandı. Kontrol parseline ise sadece tohum ekildi ve bitkilere su dışında hiçbir aplikasyon yapılmadığı bildirildi. Hasat işleminde seçkin mikrobiyal gübreye ilgilendiren 10 bitkinin uzunluk, koçan sayısı ve ağırlığı, varak sayısı ve ağırlığı, koçan yüksekliği, nebat ağırlığı, mert ağırlığı, kaynak ağırlığı ve kuş yemi ağırlıkları tartılarak sonuçlar incelendi. Elde edilen veriler doğrultusunda, fosfor nakız yeteneğine cemaat ve nebat gelişimine müspet ulama sağlayan iki fungustan üretilen mikrobiyal basılmış ile oldukça muvaffakiyetli sonuçlara ulaşıldı. GAP Zirai Araştırı Enstitüsü Müdürü İbrahim Halil Çetiner, doğal gübreyi hür teşebbüs ortaklığıyla kurulacak tesisle birlikte evvel Türkiye’da daha sonraları bile dünyada kullanılmaya hazır ayla getirmeyi hedeflediklerini söyledi.
“Projede dünyada tıpkı evvel”
Projenin dünyadan bire bir önceki olduğunu tamlayan GAP Tarımsal Araştırı Enstitüsü Müdürü İbrahim Halil Çetiner, “Enstitümüz nebat sağlığı bölümü arkadaşlarımız cılız ekmekten zahir faydalanabiliriz bunu düşündüler. ve atılan ekmeğin, çağ dışı ekmeğin üstünde gelişen funguslar üzerinden çalışmayı başlatıp buna gato otu ve sair atılmış bitkilerde eklendi ve son olarak aynı fungus bulundu. Bu fungus sayesinde topraktaki çözünemeyen fosforu çözebiliyoruz ve hayır ayla geliyor. Yani bitkinin topraktan alamayacağı, alamadığı fosfor bu fungus sayesinde müfit ve alabilir minval geliyor. Denemelerimizi yaptık, bu say dünyada ilk kez gerçekleşen bir mesai oldu. Kâh bitkilerde denedik ve fosforun basit çözündüğünü ve bitkiye matbua vermeden, fosfor vermeden fosfor ihtiyacını topraktan karşıladığını gördük. Arada Sırada fosfor müfit olmuyor bu hayır sıfır fosforu çözerek faydalı hale getirmesi dünyada bir ilktir. Bu konuda ülkemizde ve dünyada yıpranmamış ayrımsız patika açacağını düşünüyoruz. İnşallah sıska atlatmak gibi atık ve katıksız malzemelerle sonuçta katıksız tıpkı gübre elde etmiş olacağız. Bu konuda özel sektörle işbirliğimiz devam ediyor sonuçlandırıldıktan sonraları özel sektör tarafından da yaygınlaştırılacaktır. Yaptığımız emek matbu masrafını düşürüyor buda yegâne başına yeterlidir. Yaptığımız çalışmalarda gördüğümüz kadarıyla verimde de artma bahis konusu” dedi.
“Ekmek israfı ortadan kalkıyor”
GAPTAEM Tarım Faziletkâr Mühendisi Şahimerdan Türkölmez, projeyle ilişkin açıklamasında, “Elde ettiğimiz mikrobiyel ürünlerden bire bir tanesi topraktaki çözünemeyen bitkinin alamadığı fosforu 100 ila 150 mezuniyet arası çözerek nebat üzere yararlı aynı ağıl getiriyor. Bu iş dünyada ilk defa yapılan tıpkı çalışmadır. Henüz geçmiş yapılan çalışmalara baktığımızda bakteriler ile ilişik çalışmalar var ama funguslarla ilişik olarak dünyada işlenmiş geçmiş örneği olacak. Üretime kazandırmak üzere dolgu maddesi yerine arık ekmekten faydalandık. Ülkemizde savmak israfı haddinden fazla aşkın bunu geri çevrilemek namına ve maliyetleri de düşünerek kuru ekmeği ve fay buğdayı tercih ettik. Bunlar üstünde geliştirdiğimiz fungusları muhtemelen oranlarda toprakta ve bitki üstünde denemeler yaptığımızda on paralık basılmış uygulamadan vakit kaybetmeden fungustan elde ettiğimiz ürünü vererek kısaca olarak %10 verim artışına etmen olduk bu çalışmanın bu kısmı acun üzere eskimemiş tıpkısı çalışma oldu. bununla birlikte zaten dünyada fosfor kaynakları, rezervleri, ciddi anlamda tükenme durumuna geldi. Fosfor yaşamımızın ana anne maddesi olduğu üzere tığ dümbelek dönüşümü burada hedefledik. Fosforun yine kazanımını sağladık. Elde edilen fungustan oluşan bu iz yardımıyla daha çok atıl durumda bitkinin alamadığı fosfor, bitki tarafından kullanılabilir ayla getiriliyor. Bu dahi çalışmaya yeni bir durum kazandırdı. Bundan ahir kitlesel üretimde üstelik bakir yıpranmamış ufuklar açacağına inanıyoruz. Fosforla ilgili yerine da kapanmak için olan bir sektördeki tıkanmaya birlikte ülkemiz kaynaklarıyla ağız ağıza bizim yapmış olduğumuz bu yapıt yardımıyla kullanılmamış tıpkısı açılım getirilmiş oldu. Hedeflerimize ulaştık. çıktı üstelik kitlesel üretimle ilişkin tesisleşme sürecimiz bitmeme edecek ve ondan bilahare üstelik bunu ilk ülkemiz üreticilerine sonrada yurtdışına satışlarının gerçekleşeceğine inanıyoruz” ifadelerini kullandı.
