Türk Kazı Bilimi ve Kültürel Bırakıt Vakfı’nın kurulmasını içeren yasa teklifi, Milli Eğitim, Ekin, Deneyimsizlik ve Spor Komisyonunda kabul edildi.
DOĞRU Fırka milletvekillerinin imzasını taşıyan Türk Arkeoloji ve Kültürel Bırakıt Vakfı Kanunu Teklifi ile Türk ve İslam arkeolojisi ile ilgili alanlarda bilimsel çalışmalar tahsis etmek, bu alanlarda kütüphane ve müzeler fora etmek, kültürel bırakıt üzerine gelişim birlikleri yapmak, dar dışında arkeolojik kazı, araştırı ve tetkikat yapmak amacıyla merkezi Ankara’da mevcut Türk Kazı Bilimi ve Kültürel Bırakıt Vakfı kurulacak.
Mangiz, amaçları kapsamında öncelikle Türk ve İslam arkeolojisi ile kültürel mirası oluşmak için insan bilimi, danışma tarihi, devir, yazıt bilimi, nümismatik kabilinden bütün ilişkin alanlarda Türkiye, Avrupa, Orta Doğu, Balkanlar, Akdeniz, Iye, Karadeniz, Kafkasya, Orta Asya, Cenup Asya ve dünyanın gayrı bölgelerinde tarihi çağlayan boyunca var olan kültürlerin ve sanatların, Türk olgun insanları ve öğrenciler eliyle gelişigüzel yönüyle çalışılmasını motivasyon edecek ve bu alanlarda yapılan bilimsel araştırma ve çalışmaları destekleyecek.
Finans, faaliyetlerini biricik başına gerçekleştirebileceği üzere kültürel mirasın korunması, yönetimi ve geliştirilmesi için amme gurur ve kuruluşları, soy ve tüzel kişiler ile işbirliği yapabilecek.
Kredi, amme hava ve kuruluşlarına, hususi kuruluşlara, uluslararası kuruluşlara proje teklifleri sunabilecek, millî ve uluslararası yarışmalara katılabilecek, millî ve uluslararası yarışmalar düzenleyebilecek.
Vakfın faaliyetlerinden Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Vakfı Umumi Heyet eliyle belirlenenler, nakit bünyesinde oluşturulan ve merkezi Gaziantep’te mevcut Türk Kazı Bilimi ve Kültürel Bırakıt Enstitüsü vasıtasıyla yürütülecek.
Vakfın organları
Vakfın organları; mütevelli heyeti, umumi heyet ve denetim kurulu ile müşavere organı olan vukuf kurulundan oluşacak.
Mütevelli heyeti, vakfın karar organı olacak ve 11 üyeden oluşacak. Hars ve Turizm Bakanı, Firez Varlıkları ve Müzeler Umumi Müdürlüğünün mecbur olduğu Nazır Yardımcısı, Dışişleri Bakanlığının Yurtdışı Tanıtım ve Kültürel İşler Genel Müdürlüğünün sınırlı olduğu Nazır Yardımcısı, Türk Tarih Kurumu Başkanı, Gaziantep Büyükşehir Şehremini ile Hars Varlıkları ve Müzeler Umumi Müdürü, mütevelli heyetinin tabiatıyla üyeleri olacak.
Mütevelli heyeti başkanı, Hars ve Turizm Bakanı olacak ve bakanın katılmadığı toplantılara Hars Varlıkları ve Müzeler Umumi Müdürlüğünün merbut olduğu Bakan Yardımcısı riyaset edecek.
Vakfın yürütme organı olan umumi heyet, Türk Kazı Bilimi ve Kültürel Bırakıt Vakfı’nı mandepsi yetkisini taşıyan olacak ve 7 üyeden oluşacak.
Vukuf oturmuş, vakfın müşavere organı olacak. Olgun oturmuş üyeleri, arkeoloji ve kültürel bırakıt alanında ve münasebetli sair selen alanlarında seçkinleşme fail, vakfın amaçları doğrultusunda icraat gerçekleştiren Türk ve ecnebi bilgelik insanları arasından yönetim kurulunca 5 yıllığına seçilecek. En fazla 50 kişiden oluşacak olgun kurulunda yabancı üyelerin sayısı hep örgen sayısının beşte birinden fazla olamayacak.
Kazanç yoluyla güçlükle dışında kazı bilimsel kazıların yapıldığı yerlerde, kazı süresiyle vabeste almak için mütevelli heyeti kararı ile eğreti temsilcilikler açılabilecek.
Personel istihdamı
Kamu kurum ve kuruluşları, yükseköğretim kurumlarında vakfın ruh alanlarıyla ilişik konularda istihdam edilen oran memurları ile tedris elemanlarından muktezi nitelikleri taşıyanlar, vakfın talebi, kendilerinin ve kurumlarının muvafakatiyle 1 yılı geçmemek için vakıfta geçici görevlendirilebilecek. Bu müddet, tıpkı usulle beher personel amacıyla birer yıl kalkışmak için sunma çok 3 yıl uzatılabilecek. Bu suretle geçici görevlendirilenler görevlendirildikleri müddet süresince kurumlarından maaşlı izinli sayılacak.
Türk Arkeoloji ve Miras Vakfı, çalım ve kuruluşlardan, özellikle anlaşılan tıpkısı uzmanlık, vukuf ve deneyim gerektiren aksiyon ve hizmetler üzere oluşturulan komisyon ve benzeri mesai gruplarına dahil atılmak için, kurumlarındaki birincil görevleri uhdelerinde var olmak amacıyla personel görevlendirilmesini murat edebilecek.
Finans, hisse senedi mevzuatı kapsamında personel istihdam edebilecek.
Bütçe ve gelirleri
Kredi, murat ve faaliyetleri doğrultusunda yıllık bütçe yapacak, amaçlarını gerçekleştirmek için dar içi ve ensiz dışında kazançlı işletme kurabilecek, devralabilecek ve bunlara eş olabilecek.
Vakfın amacına akla yatkın ulusal ve arsıulusal fonlardan aktarılan hibeler bile karışma almak amacıyla güçlükle içi ve ancak dışı herhangi bir kalem eser, bakım, taşınır, gayrimenkul, söyleme ve temas tip bağışlar ile ayni ve nakdi yardımlar, faaliyetlerden elde edilen ayrışık gelir, kazançlı işletmeler, iştirakler ve ortaklıklardan sağlanan gelirler, söylenegelmiş ve taşınmaz varlıkları ile başka haklarının değerlendirilmesi ile sağlanan gelirler, sponsorluk gelirleri, enstitü giderlerinde kullanılmak amacıyla Gaziantep Büyükşehir Belediyesinden aktarılacak tutarlar, genel bütçeden aktarılacak tutarlar, vakfın gelirlerini oluşturacak.
Nakit, faaliyetleri dolayısıyla yapılan amal yönünden harçlardan, bu kapsamda planlı kağıtlar zımnında işaret vergisinden, erbap olduğu gayrimenkul nedeniyle gayrimenkul vergisinden affedilmiş olacak, Cumhurbaşkanınca algı muafiyeti maruf vakıflara sağlanan mecmu hükümlerden yararlanacak.
Vakfa yapılacak ödül ve yardımlar, dirimlik yahut kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek üzere bildirilecek gelirlerden yahut çekicilik kazancından indirilebilecek.
Kuruluş işlemleri
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 ay içre vakfın bünye işlemlerinde kullanılmak ve kalanı yapılış tamamladıktan sonra vakfa bırakılmak amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinden dünyalık hesabına açılacak hesaba 5 milyon lira aktarılacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 sene içinde vakfın kuruluşu, dünyalık senedi ve vakfın Türk Medeni Kanunu hükümlerine bakarak tesciline ilgilendiren işlemler Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından sonuçlandırılacak. Vakfın yapılış işlemlerinin tamamlanmasıyla bu arada ayrı bire bir el işi lüzumlu olmaksızın enstitü dahi müesses olacak.
Gaziantep’in Şahinbey ilçesi Eş Mahallesi’nde bulunan ve mülkiyeti Hazineye ilişkin taşınmazdaki Kendirli Gazi Kültür Merkezi üstünde, enstitü faaliyetlerinde kullanılmak üzere kredi lehine bedelsiz götürüm hakkı bünye edilecek.
Öte yandan önergeyle “Mütevelli heyetinin, mangiz resmi senedinde farklılık yapmaya yetkili olması” kabul edildi.
Teklife ihdas edilen bakir maddeyle, varlık organlarında memur kişilerden rastgele içtimai düzenlilik kurumundan emeklilik yahut yetersizlik aylığı alanların bu aylıklarının kesilmemesine yönelik düzenleme yapılıyor.
Görüşmelerden
İYİ Parti Adana Milletvekili İsmail Koncuk, Danıştay İdari Dava Daireler Yerleşmiş’nun, Danıştay 8. Daire’nin Öğrenci Andı’nın okullarda okutulmasını kaldıran kararın iptaline karşı “kararın düzeltilmesi” başvurusunu reddettiğini belirterek, “Çocuklarımızın andımızı okumasından illet duymamamız lazım. ‘Türklükle problemi olanlarla mücadele edeceğiz’ dediğiniz dönemde ‘Ne mutlu Türk’üm diyene’ sözünü izah etmek çocuklarımıza adeta haram arkaç getirildi. Bunu Anayasa Mahkemesi’ne götüreceğiz.” dedi.
MHP Erzurum Milletvekili Kamil Kültürlü, Kanunuesasi’nın 66. maddesindeki “Türk Devleti’ne yurttaşlık büyü ile sadık olan bütün Türk’tür. Türk babanın veya Türk ananın çocuğu Türk’tür.” hükmünün bu aralar çok tartışıldığını söyledi.
“Türk-İslam arkeolojisi” ifadesinden hastalık erinçsiz olunduğunu soran Entelektüel, “Bugün o altılı masanın aynı ortağının daim gündeme getirdiği sese, ses çıkarmıyorlar. Orada en balaban ortaklardan biri, Esas’daki geçmiş 4 maddeyi tartışmaya açan kişi arkadaşına alay söyleyemeyenler, ‘Andımız ile ilişik böyle bir değişmeyen çıkmış’ diyor. Andı nakletmek değil aslolan, Andı yaşamaktır. Eğer burada Türk ve İslam algısından hastalık varsa ilk onu dile getireceksiniz.” görüşünü paylaştı.
HDP Batman Mebus Mehmet Ruştu Tiryaki, vakfın mütevelli heyetinde Gaziantep Büyükşehir Belediye Reisi’nın adına Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı’nın olmasının daha akla yatkın olacağını söyledi.
