HALİL İBRAHİM SİNCAR/ŞAHİN SEÇEN – Türkiye’nin tarımsal üretimde balaban merkezlerinden Mardin Ovası’nda hasadına başlanan cehre, kalitesi ve verimiyle şimdiden üreticiyi bahtiyar etti.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin majör tahıl merkezlerinden 3 milyon dönümlük Mardin Ovası’nda pamuk hasadı başladı.
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre, sabık yıl 59 bin 541 dekar alanda 33 bin titrem cehre üretimi yapılan ovada bu yıl 40 bin tondan aşkın rekolte bekleniyor.
Günün ilk ışıklarıyla özellikle Kızıltepe görünmek üzere Derik, Nusaybin ve Artuklu ilçelerindeki iğ tarlalarına giren biçerdöverler, dönme boyu hasat yapıyor.
Toplanan iğ, Kızıltepe’deki 5 çırçır fabrikasında temizleniyor. Lifi tekstilde, çekirdeği yağ sanayisinde, küspesi hayvancılık sektöründe idmansız yön kendisine beğenilen iğ, Türkiye’nin birçok iline gönderiliyor.
“Verim bu yıl ongun”
Suriye sınırına andıran rustik Doyuran Mahallesi’nden müstahsil Ahmet Kılıç, AA muhabirine, dededen kalma topraklarda genellikle buğday, mısır ve pamuk yetiştirdiklerini söyledi.
Güzeşte yıl nadasa bıraktıkları topraklara bu sene iğ ektiklerini rapor eden Kılıç, cehre üretiminin berenarı emekli olduğunu dile getirdi. Tığ, “Iğ, ektiğimiz devir çeşitli mikroorganizmaları toprağa bırakıyor. Arazi canlanıyor, rahatlıyor. Pamuğu hasat edip yerine buğday ektiğimizde verimde yüzdelik 30-40 artma sağlanıyor. Bu birlikte çiftçiye ekstra algı almak. Verim bu yıl gayet ongun. Parafin altın yüzümüzü güldürdü. Pamuk bir zamanda toprağı dinlendiriyor, canlandırıyor. Beyaz altın ekmeye devam.” dedi.
Diyarbakır’dan cehre hasadı amacıyla Mardin’e mevrut biçerdöver operatörü Nuri Kandemir birlikte sabah ercecik tarlalara girerek hasada başladıklarını, çiftçinin alın terinin heba olmaması üzere azami himmet gösterdiklerini belirtti.
Kandemir, “Bu sene sıcaklıklar faziletli olduğu üzere ürün birlikte iyicene.” ifadesini kullandı.
“Dönüm başına 650 kilograma büyüklüğünde yayın aldığımız oluyor”
Kızıltepe’de 15 yıldır cehre üretimi fail ve çırçır fabrikası işleten Ağır Sıklet Timurağaoğlu de geçen yıla nazaran verim ve kalitedeki artışın üreticileri bahtiyar ettiğini, dönüm başına yaklaşık 150 kilo artma yaşandığını dile getirdi.
Timurağaoğlu, “Dönüm başına 650 kilograma büyüklüğünde kitap aldığımız oluyor. Güzeşte yıl 500 kilogram civarındaydı. Bu sene henüz artağan.” diye niteleyerek konuştu.
Ovada yetiştirilen ve fabrikaya getirilen pamuğu kalite ve cinsine göre sınıflandırdıklarını anlatan Timurağaoğlu, pamuğun daha sonradan aşamalı olarak işlendiğini söyledi.
Timurağaoğlu, 30 bin ton kapasiteli fabrikada almanak tahminî 15 bin titrem pamuk işlediklerini belirterek şunları kaydetti:
“Gelen iğ klasman ediliyor. Kırat ve çeşidine bakarak ayrı ayrı depolara gönderiliyor. Pamukta yüzde 40 elyaf, yüzde 55 çekirdek (pamuk çekirdeği) var. Çiğidi yağ fabrikalarına elyafı birlikte iplik fabrikalarına gönderiyoruz. Fabrikamızdan sâdır pamukların alıcısı haddinden fazla. Pamuğun içindeki kötü elyafı aldığımız için ip fabrikaları pamuğumuzu tercih ediyorlar.”
Hasadın tahminî 40 dönem sürdüğünü dile getiren Timurağaoğlu, akşam yapılan hasadın pamuğun kalitesini inatçı etkilediğini ifade etti. Timurağaoğlu, çiftçilere yönelik namına, “Gece biçilmesi kaliteyi bozuyor. Kaliteden vazgeçmesinler. Benzer az çok devir biçmeye çalışsınlar. Pamuğun kalitesi akıl fiyatı üstelik düşüyor.” dedi.
