Türkiye Cumhuriyeti’nin 2. Reisicumhur ve geçmiş Başbakanı, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün yakın cebe arkadaşı ve İnönü Savaşları’nın komutanı İsmet İnönü, 49’uncu ölüm yıl dönümünde memleketi Malatya’dahi anıldı.

Türkiye’nin 2. Reisicumhur ve evvel Başbakanı İsmet İnönü, ölümünün 49’uncu yılında memleketi Malatya’bile anıldı. Malatya İnönü Üniversitesi’nde kâin İnönü Müzesi’nde gerçekleştirilen ihtifal programına, Malatya Valisi Hulusi Şahin, İnönü Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Abdulkadir Baharçiçek, Malatya Büyükşehir Uray Başkanvekili Sevgili Ahmet Delice, İl Jandarma Komutanı Kıdemli Albay Ercan Değerli, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.

“İNÖNÜ BÜYÜK ER, SİYASET VE DEVLET ADAMIDIR”

İnönü Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Abdulkadir Baharçiçek, küşat konuşmasında şu ifadeleri kullandı:

“İkinci Cumhurbaşkanımız ve hemşerimiz İsmet İnönü, Türkiye amacıyla majör ayrımsız âdem evladı amma bizim üzere birçok açıdan henüz nazik ehemmiyet taşıyor. Üniversitemizin kuruluşunda bir rolü oldu. Cumhurbaşkanımız 1973 yılında ölüm ettikten sonraları hesabına aynı darülfünun teşekkül düşüncesi Meclis’te gündeme getiriliyor. Malatya’daki sivil toplum kuruluşları, siyasetçiler ve bir darülfünun kurulması üzere gayret gösterenler harekete geçiyorlar. Onun sonucunda Türkiye Iri Ulus Meclisi’nde 1975 yılında çıkarılan tıpkısı yasayla İsmet İnönü anısına kurulacak üniversitenin ‘İnönü Üniversitesi’ adıyla Malatya’de kurulmasına karar veriliyor. Dolayısıyla bu üniversitenin kurulmasında İsmet İnönü’nün hakeza ayrımsız katkısı oldu. Bunun beraberinde İsmet İnönü’nün bu ülkeye diğer büyük katkısı ise Türkiye’yi 2. Acun Savaşı’nın dışında sübvansiyon başarısını gösteren benzeri diplomat olmasıdır. İsmet İnönü büyük benzeri er, siyasa ve celal adamı, Atatürk’ün arz şişman yola arkadaşı ama aynı zamanda nazik tıpkısı diplomat. Balaban tıpkısı diplomasi başarısı var. Elden Lozan müzakereleri değil 2. Dünya Savaşı’ndaki başarısı önemlidir. Eğer bugün ülkemizde çok partili tıpkı panel hayat varsa, demokratik tıpkı akort işliyorsa bunun kuruluşunda İsmet İnönü’nün ayrımsız başarısı olarak görülmesi gerekiyor”

“CUMHURİYETİ KURAN NESİL SIFTINLIK BALABAN BİR NESİL”

“Cumhuriyet’i kuran zürriyet, amiyane heybetli bire bir tohum” yorumunda mevcut Malatya Valisi Hulusi Şahin üstelik şunları söyledi:

“Serdengeçti, fedakar ayrımsız çocuk. O neslin mehabetli mensuplarından biri bile İsmet İnönü’dür. Bu zürriyet, Osmanlı’nın akıbet döneminde daha çok bize kefen biçilmiş, Balkanlar’dan sökülüp atılmışız, Anadolu’dan dahi bizi söküp çıktı Orta Asya bozkırlarına sürmenin hesaplarını yaptıkları akıbet haçlı operasyona göğüs geren nesildir. 19’uncu yüzyılın sonlarında doğan bu soy sop, 20’nci yüzyılın başlarında cepheden cepheye koşan bir nesildir. Bu topraklar öyle dümdüz kazanılmadı. Iri fedakarlık ve emeklerle kazanıldı. İsmet Gösterişli, cephelerde uğraş ederken, evladı Malatya’da mevt ediyor, 2,5 yıl sonraları ancak gelebiliyor. Yurt toprakları için savaş ederken evladı memat ediyor. Bu sulp, böyle savaşımcı tıpkı çocuk.”

“İSMET PAŞA’NIN ÇOKÇA TEMIZ BİR GEÇMİŞİ VARDIR”

Konuşmaların peşi sıra ‘İsmet İnönü’nün kişiliği, siyasi ve askeri hayatı’ konulu bire bir konferans veren İnönü Üniversitesi Öğretim Görevlisi Aykut Dönmez, “Ömürleri cephelerde önceki, yurt üzere her şeyi ki oğlunun ölümü üzerine üstelik gelip ilgilenemeyen ve yalnız bire bir basamak sakıt birisidir İsmet İnönü. İsmet Rabıtalı’nın yaşadığı dönemin Türkiye’sini tanımak haddinden fazla cesim. İsmet Rabıtalı ya bile Gazi Mustafa Eksiksizlik’in ne yaptığın anlayabilmemiz üzere o günün şartlarını çok gür bilmemiz gerekir kim onları anlayabilelim” dedi.

Dönmez, İsmet Ağır’nın çok parlak tıpkı geçmişi olduğunu tabir ederek konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Öncelikle ayrımsız çeri ve iyi aynı leşker. Genelde Sakarya Zaferi öncesi et kafalı çekilmesi eleştirilir. O akıbet adım mantıklıdır, taktik aynı idraksiz çekilmedir ve bizzat Mustafa Kemal Paşa ve Fevzi Ağır’nın direktifleriyle olmuştur. Bu ricat ordunun imhasını önlemek için yapılmıştır. Çünkü karşımızda üstün benzeri yavaş vardı ve bunun karşısında gücümüzü sunma bol şekilde koruyup, kontrollü bire bir şekilde düşüncesiz çekilmemiz gerekiyor. Bunu başarmış ve ordunun imha edilmesini kurtarmışlardır. Makul dayanaklık etmek ve ahit geldiğinde ‘Hatt-ı himaye yoktur, sath-ı sahabet vardır’ parolasıyla zaferi kazanmayı birlikte başarmışlardır. Dümbelek çekilmesini eleştirdiğiniz zaman zaferini üstelik ölçüm edeceksiniz. Bu zaferden sonra esas başarı Lozan’dahi karşımıza çıkmıştır.”

Konferansın ardından tören düzeni üyeleri, akademisyen ve öğrenciler İnönü Müzesi’ni gezdi. İnönü Üniversitesi içerisinde kâin İnönü Müzesi’nde İsmet Gösterişli’nın askeri elbiseleri, bastonu, kaşkolü, silindir şapkası, fötr şapkası, çökertme saati, kağıt keseceği, hususi günlerde kullandığı dolma kalemleri, mebusluk sırasında kullandığı sümen ve kalemler, salon çakmağı, dürbünü, mal cüzdanları, satranç tahtası, binicilik takımı, dede binerken kullandığı kırbacı, hususi eşyaları, fotoğraflar ve belgelerden oluşan derlem sergileniyor.