Türkiye’nin müstakil ve hâkim tıpkı büyüklük olarak tanınmasını sağlayan Lozan Barış Antlaşması, Türkiye Balaban Budun Meclisi’nde (TBMM) 23 Ağustos 1923’te onaylandı.

Lozan Hazar Antlaşması, 1. Dünya Savaşı sonucunda 24 Orak Ayı 1923’te, İsviçre’nin Lozan şehrinde, Türkiye Balaban Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri yoluyla, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace’ta imzalandı. Anlaşma 23 Ağustos 1923’te, II. TBMM vasıtasıyla onaylanarak yürürlüğe girdi.

Lozan Barış Antlaşması’nın dolay sözünde saha kayran “devletlerin istiklal ve hakimiyetine istinkâf etmek gösterilmesi prensibi”, kullanılmamış Türkiye’nin I. Acun Savaşı galipleri ile denk şartlar altında, Lozan’dahi politik aynı mücadeleye giriştiğini gösteren egemenlik kendisine düzlük aldı. 143 husus, aynı mukaddime ve 4 bölümden oluşan Lozan Barış Antlaşması, Türk bağımsızlık ve hakimiyetinin tanınması itibarıyla ehemmiyet bildirme eden zaman namına akseptans edildi.

26 Ağustos 1922’dahi Başkomutan Gazi Mustafa Eksiksizlik Vakur’nın sabaha cebin verdiği emirle Kurtuluş Savaşı’nın heybetli safhası Şişman Hücum başladı.

Belli başlı öteki hâller:

22 Ağustos

1703- Osmanlı İmparatorluğu’nun inhitat dönemi padişahlarından II. Mustafa tahttan indirildi.

1910- Japonya, işgal ettiği Kore’yi topraklarına kattı.

1935- Türk Tarihi Istikşaf Cemiyetince geçmiş kazı bilimi kazısı, Çorum Alacahöyük’te başlatıldı.

1946- Türkiye, Sovyet Rusya’nın Boğazlar’ın savunmasına katılma isteğini reddetti.

1965- Sadun Boro, eşi Odo ve kızı Bahir, “Baht” teknesiyle İstanbul Limanı’ndan 2 sene 10 çevrim sürecek dünya turu başlattı.

1972- Âşık ve gazeteci Orhan Seyfi Orhon, 82 yaşında hayata veda etti.

1974- Kıbrıs’ta Rumların emanet aldığı 13 Türk gazeteciden 11’i başıboş bırakıldı. Yokluk Ağır ve Ergin Konuksever’in hastanede olduğu açıklandı. Ancak dertli olan Fakirlik Çetince, Adana’da Tababet Fakültesi Numune Hastanesinde 26 Ağustos’ta hayatını kaybetti.

1985- Âşık Turgut Uyar 58 yaşında ebedî uyku etti.

1986- Üçüncü Cumhurbaşkanı Kerem Bayar, 80 yılı politik mücadeleyle sabık yaşamına, İstanbul’da 103 yaşında veda etti.

1993- Celal Bayar için doğum yeri olan Umurbey beldesinde yaptırılan abide mezarı, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel açtı.

2000- Azerbaycan’ın çarkıt Reisicumhur Ebulfez Elçibey, otama gördüğü Ankara’de hayatını kaybetti.

2012- Rusya’nın Acun Tecim Örgütü üyeliği yöntemince başladı.

2013- KÖLE’nin iki müttefiki Japonya ve Güney Kore, ilk defa birlikte hava tatbikatına katıldı.

2015 – Milli yumruk oyuncusu Busenaz Sürmeneli, kadınlar 75 kiloda Avrupa Gençler Şampiyonu oldu.

23 Ağustos

634- Dört halifeden ilki Hazreti Ebubekir ölüm etti.

1514- Ağır Melik Esaslı (I. Dosdoğru) komutasındaki Osmanlı ordusu, Çaldıran’birlikte Şah İsmail’in ordusunu yendi.

1703- Odalık II. Mustafa’nın hesabına kardeşi Şehzade Ahmet (III. Ahmet) tahta çıkarıldı.

1921- Palikarya ordusu taarruza geçti ve Sakarya Meydan Muharebesi başladı.

1923- Lozan Hazar Antlaşması, Türkiye Balaban Budun Meclisi’nde onaylandı.

1925- Mustafa Eksiksizlik, elinde benzeri “Panama şapka” ile çıktığı Kastamonu gezisi sırasında “Şapka ve Çıkarmak Devrimi’ni” başlattı.

1939- Tekirdağ bade fabrikası hizmete girdi.

1955- İngiltere’ye Kıbrıs için ilk güncelik verildi.

1988- Şanlıurfa Havaalanı hizmete açıldı.

2002- Türk sinemasının emektarlarından Sami Hazinses, 77 yaşında Haydarpaşa Numune Hastanesinde mevt etti.

2011- Ankara-Konya hızlı şimendifer hattı törenle açıldı.

2011- Ayak Topu Federasyonu, Spor Göt Süper Öbek’birlikte 2011-2012 ayak topu sezonunda play-off sisteminin uygulanmasına karar verdi.

2015- 15. Acun Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye yerine yarışan Küba kökenli Yasmani Copello, 48,46 saniyelik derecesiyle Türkiye rekoru kırarak Dünya Şampiyonası’nda rical 400 metre engellide finale yükselen önce milli atlet oldu.

2018- Direktör, tiyatro, beyaz perde, sekans oyuncusu ve dublaj sanatçısı Toron Karacaoğlu, Balıkesir’in Edremit ilçesinde ebedî uyku etti.

24 Ağustos

MS 79- Pompei, Vezüv yanardağının lavları altında kaldı, 20 bin emanet öldü.

1516- Yavuz Sultan Hak (I. Essah), Mercidabık’ta Memlükleri yendi.

1572- Paris’te, St. Barthelemy Günü’nde IX. Charles, Protestanları garaz düz katliamın emrini verdi. Tarihçilerin tahminlerine bakarak tahminî 50 bin Protestan’ın öldüğü olay, tarihe “St. Barthelemy Katliamı” olarak geçti.

1851- Osmanlı Hükümeti, Palmer ve Goloschimid şirketleriyle antant imzalayarak borç mal aldı.

1899- Arjantinli ozan ve edip Jose Luis Borges doğdu.

1949- NATO Antlaşması yürürlüğe girdi.

1954- MEMLUK Başkanı Eisenhower, Kızıl Tümen’yi yasa dışı car etti.

1958- Bursa yangınında, tarihi Kapalıçarşı karışma 2 bin karı ve dükkan zarar gördü.

1968- Fransa, Pasifik’teki hidrojen bombası deneyinin peşi sıra “Çekirdeksel Kulüp’ün” beşinci üyesi oldu.

1969- Mütehammil Oktay’ın jübile maçında Fenerbahçe ile Galatasaray 1-1 berabere kaldı.

1991- Sovyetler Birliği’nde Heybet Başkanı Mihail Gorbaçov, Kızılca Öğür’nin feshedilmesini istedi ve fırka genel sekreterliğinden çekilme etti. Benzeri çağ Estonya, Letonya ve Ukrayna bağımsızlığını car etti. Sovyetler Birliği’nin infisah süreci başladı.

2007- Kainatın doğumuna ilgili hikmet kuramı olan “Büyük Patlama” fikrini geliştiren fizikçilerden Amerikan Ralph Alpher, 86 yaşında öldü.

2008- Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te, Itek Air’e ilişkin Boeing 737 tipi bulaşan uçağı kalkıştan benzeri süre sonra beceri aksaklık dolayısıyla düştü, 65 hayat hayatını kaybetti.

2011- Ayak Topu Federasyonu, şike davasından muhit Fenerbahçe Ayak Topu Takımı’nın, 2011-2012 sezonunda Avrupa Şampiyonlar Ligi’ne katılamayacağını, namına Trabzonspor’un karışma edilmesine karar verildiğini duyurdu.

2012- Yargıtay, “Molotofkokteyli silahtır” kararını onadı.

2015- 15. Acun Atletizm Şampiyonası’nda kızıl madalya kazanan Jamaikalı Shelly-Ann Fraser-Pryce, kadınlar 100 metrede üç acun şampiyonluğu elde fail geçmiş adam oldu.

2016- İtalya’de meydana mevrut 6,2 büyüklüğündeki depremde 292 birey hayatını kaybetti.

2016- TSK Müşterek Hususi Görev Kuvveti ve Koalisyon Gelgel Kuvvetleri marifetiyle Suriye’nin Halep kentine mecbur Cerablus bölgesinin terör örgütü DEAŞ’tan temizlenmesi için “Fırat Kalkanı” harekatı başlatıldı.

2017- İzmir’de yürütülen soruşturma kapsamında, FETÖ üyesi olduğu iddiasıyla vakfedilmiş bulunan MEMLUK uyruklu ilmek adamı Andrew Craig Brunson, “devletin gizli kalması müstelzim bilgilerini siyasal yahut askeri casusluk için realizasyon ika”, “Türkiye Şişman Ulus Meclisi’ni ortadan kaldırmaya test etmek”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya bakmak” ve “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçlarından üstelik tutuklandı.

25 Ağustos

1481- Beyazıt’a yenilen Çokluk Hükümdar, Kahire’üstelik törenle karşılandı.

1900- Filozof Nietzsche öldü.

1944- Fransız II. Zırhlı Tümeni Paris’e girdi. Kentteki Alman askerleri, Müttefikler’e teyit oldu.

1965- Türk Sinematek Derneği kuruldu.

1982- Edebiyat Araştırmacısı ve Müverrih Prof. Dr. Abdülbaki Gölpınarlı, 82 yaşında öldü.

1992- Piyes ve sinema sanatçısı Eksik Etek Serezli 64 yaşında son etti.

2000- UEFA Şampiyonu Galatasaray, Böke Kulüpler Kupası Şampiyonu Real Madrid’i 2-1 yenerek Süper Kupa’yı kazandı.

2001- İş adamı Üzeyir Garih, Eyüp Sultan Mezarlığı’nda bıçaklanarak öldürüldü.

2012- Ay’a ilk bacak basan gönül olarak bütün dünyada maruf astronot Neil Armstrong, 82 yaşında hayata veda etti.

2015- Türkiye, KUL’nin DEAŞ’a yönelik gelgel saldırıları için üslerini kullanmasına izin verdi.

2017- Alışılmamış Nakız (OHAL) kapsamında Resmi Gazete’de yayımlanan 694 basit Kanun Mesabesinde Kararname ile Milli İstihbarat Teşkilatı, cumhurbaşkanına bağlandı.

2020- TFF Yönetim Kurulu, Süper Klasman takımlarının yer alacağı B Takımlar Ligi’nin kurulmasını kararlaştırdı.

26 Ağustos

1071- Büyük Selçuklu hükümdarı Alparslan komutasındaki kalabalık, Bizans ordularını Malazgirt’te yendi. Malazgirt Zaferi ile Anadolu’nun kapıları Türklere açıldı.

1920- ABD’de kadınlar ilk defa oy kullandı.

1922- Büyük Tecavüz (Başkumandanlık Meydan Muharebesi) başladı.

1924- Türkiye İş Bankası kuruldu. İlk genel müdürü eski İktisat Vekili, Değişme İmar ve İskan Bakanlığından ayrılan Kerem (Bayar) Satma oldu. Türkiye İş Bankasının bünye sermayesi 1 milyon liraydı.

1932- İzmir Fuarı açıldı.

1932- Türkiye’dahi ilk kez yapılan Büyükdere’deki yüzme yarışlarında İstanbul ekibi bir numara oldu.

1936- İngiltere, Süveyş Kanalı dışında, Mısır’a bağımsızlığını verdi.

1936- İlk sesli monitör gösterimi BBC kanalından yapıldı.

1957- Transistörlü radyo piyasaya sürüldü. 1927’da sadece yedi olan radyo alıcısı sayısı 1950’lerde 300 bini aştı.

1972- Atlantik Okyanusu’nu uçakla güzeşte önceki uçman Charles Lindbergh öldü.

1986- Kamerun’da volkanik gölden sâdır karbondioksit ve hidrojen gazlarının karışımı sonucu 1500 birey hayatını kaybetti.

1991- İstinye Tersanesi kapatıldı.

1997- Türkiye’nin ilk karı seramik sanatçısı Füreya Koral 87 yaşında öldü.

2002- Anıtkabir’birlikte baştan oluşturulan “Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi” Cumhur Reisi Ahmet Necdet Sezer marifetiyle açıldı.

2015- 15. Dünya Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye’yi piyes fail Ramil Guliyev, dünya şampiyonasında erkekler 200 metrede finale yükselen evvel Türk atlet oldu.

2015- Güney Sudan Hükümeti, bağırsak savaşı sona erdiren sulh anlaşmasını imzaladı.

2016- İstanbul Boğazı’na nesir edilen “dünyanın yer geniş köprüsü” Çetin Hükümdar Sevap Köprüsü, dünyadan çokça sayıda liderin katılımıyla hizmete açıldı.

2016- Şırnak’ın Cizre ilçesinde polis güçleri arama noktasına PKK’lı teröristlerce bomba aylı araçla yapılan saldırıda 11 polis martir oldu, 78 sevimli yaralandı.

2016- Ankara Cumhuriyet Altını Başsavcılığının yürüttüğü, CHP Antalya Saylav Deniz Baykal ve kâh sakat MHP milletvekillerine ilişkin olduğu öne sürülen görüntülerle ilgili anket kapsamında, FETÖ elebaşı Fetullah Gülen’in üstelik ortada bulunduğu 96 kişinin mal varlıklarına hazırlık konuldu.

2017 – Türkiye Eş Sualtı Hokeyi Milli Takımı, Avrupa Şampiyonu oldu.

2018 – Katolik Kilisesi’nin ruhani lideri Papa Franciscus, Katolik kült adamlarının karıştığı eşeysel sömürme skandalları için defo diledi.

2020 – MEMLUK yönetimi, Cenup Çin Denizi’nde devam fail yapım çalışmaları ve askeri eylemlere bindi sağladıkları gerekçesiyle Çinli 24 şirketi ve gâh Çin vatandaşlarını yaptırım listesine aldı.

2021- Mutlak İstanbul Saylav Beklenti Özdağ’ın başkanlığındaki Yengi Partisi’nin yapılış dilekçesi İçişleri Bakanlığına sunuldu.

27 Ağustos

598- Hazreti Şanlı doğdu.

1389- I. Garaz, Sırp güçlerine karşı Kosova Meydan Muharebesi’ni kazandı. Garaz Hüdavendigar, zaferden sonra savaş alanını incelerken dertli Sırp Miloş Obiliç’in cembiye darbesiyle şehit düştü.

1783- Mongolfier Kardeşler, hidrojen gazıyla doldurdukları ilk balonu uçurdu.

1922- Türk ordusu, Yunan işgalindeki Afyonkarahisar’ı kurtardı.

1925- Mustafa Kemal Gösterişli, sivil elbisesi ve “Panama şapka” ile İnebolu Türkocağı’nda adlı “kapela nutkunu” verdi. “Şapka giyilmesine ait kanun” 25 Son Teşrin 1925’te kabul edildi.

1927- Mustafa Eksiksizlik Ağır’ya suikast hazırlamak amacıyla Sisam’dan Anadolu’ya güzeşte Hacı Sami ölü, arkadaşları yaralı ele geçirildi.

1947- Cezayir, Fransa’dan bağımsızlığını istedi.

1950- BBC kanalı, önce deniz aşırı yayınını Fransa’ya yaptı.

1958- İlk stereofoni plaklar piyasaya çıktı.

1964- Türkiye’deki önceki Amerika aleyhtarı eylem, ÇAKER’nin Kıbrıs konusundaki tutumu nedeniyle Ankara’da yapıldı.

1975- İlk maçını nehiy ordularına alın oynayan Fenerbahçeli futbolcu ve çarkıt kulüp başkanı Dr. İsmet Uluğ öldü.

1979- Hindistan’ın sonuç genel valisi Lord Louis Mountbatten, İrlanda açıklarında demirli bulunan yatına IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu) vasıtasıyla yerleştirilen bombanın patlamasıyla öldü.

2003- Mars’ın Acun’ya sunma yakın geçişi 60 bin sene aradan bilahare gerçekleşti.

2015- Avusturya’nın Burgenland eyaletinde, bir pikap içerisinde havasızlıktan durgun 71 sığınmacının cesedi bulundu.

2016- Kadın güvenlik personelinin, şapka, kep veya belik çizik altında, yüzünü kapatmayacak şekilde başına resmî giysi renginde desensiz giysiler takabilmesine ilişik yönetmelik yürürlüğe girdi.

2017- 20 Gözyaşı Altı İşitme Engelliler Karı Basket Milli Takımı, namağlup Avrupa şampiyonu oldu.

2019- NASA, dünyayla haddinden fazla elan az bağlantı kurularak koyu gök seyahatine olanak tanıyacak Koyu Feza Atomik Saati’ni çalıştırdı.

2020- Yıpranmamış Zelanda’nın Christchurch kentindeki 2 camiye düzenlediği silahlı saldırıda 51 kişiyi martir fail, 49 kişiyi dahi yaralayan terörist Brenton Tarrant, mevcudiyet boyu hapis cezasına çarptırıldı.

2021- Milli Savunma Bakanlığı, 20 yıl boyunca Afganistan’daki görevini başarıyla hesabına getiren Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin tahliyesinin 48 saatten birkaç sürede tamamlandığını açıkladı.

28 Ağustos

1749- Alman kökenli saz şairi ve yazar Johan Wolfgang Goethe doğdu.

1910- Karadağ, Osmanlı Devleti’nden bağımsızlığını car etti.

1934- Üsküdar-Kadıköy tramvay hattının önce denemesi yapıldı.

1952- Cilt ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü kuruldu.

1974- Keban Barajı ve Hidroelektrik Santrali’nde faaliyet üretilmeye başlandı.

1979- Nesrin Marifet, Manş Denizi’ni yüzerek güzeşte geçmiş Türk kızı oldu.

1987- Yapımı yirmi yılda tamamlanan Kocatepe Camisi, Başbakan Turgut Özal aracılığıyla açıldı.

1988- Almanya’daki havacılık gösterileri sırasında İtalya Çekicilik Kuvvetleri eylem takımının uçağı seyircilerin üstüne düştü, 33 güç öldü.

1999- 23 April 1999’dan geçmiş kenarlı suçları havi Af Yasa Tasarısı TBMM’da akseptans edildi.

2001- Üzeyir Garih’in öldürülmesiyle ilgili aranan İstanbul Hasdal Mekanize Saraka Komutanlığında askerliğini eden çeri Yener Yermez kaçma etti.

2007- AK Öğür Kayseri Milletvekili, Dışişleri Bakanı ve Başvekil Yardımcısı Abdullah Gül, Türkiye Cumhuriyeti’nin 11. Cumhur Reisi seçildi.

2008- Şair İlhan Sert, Bodrum’de otama gördüğü hastanede güç veda etti.

2013- Arsıulusal Spor Takviye Mahkemesi (CAS), Fenerbahçe’nin UEFA organizasyonlarından 2 yıl men edildiği cezayı onadı.

2016- Zalim hükümeti, tayyare krizinin arkası sıra getirilen Türkiye ile charter uçuşları yasağını kaldırdı.

2018- Türk çarpışma pilotu, BENDE’deki pervaz eğitimleri kapsamında, F-35 uçağı ile önceki uçuşunu gerçekleştirdi.

2019- Gazeteci-edip Şule Yüksel Şenler 81 yaşında son etti.

2019- Türk tarihi alanında muhteşem çalışmaları bulunan Prof. Dr. Mustafa Kafalı, 85 yaşında Ankara’da ebedî uyku etti.

2019- İklim değişikliğine alın başlattığı mektepli eylemlerinin sembolü haline gelen 16 yaşındaki İsveçli aktivist Greta Thunberg, Konfedere Milel (BM) İklim Zirvesi’ne katılmak üzere Avrupa’dan 15 bölüm önce açıldığı sıfır karbondioksit emisyonlu yelkenliyle Atlantik Okyanusu’nu geçerek New York’a ulaştı.

2020 – Japonya Başbakanı Abe Şinzo, sağlığını gerekçe göstererek 2012’den beri sürdürdüğü başbakanlık görevinden çekilme etti.

2020 – Mali’bile askeri cuntanın lideri Assimi Goita, darbeciler yoluyla “cumhurbaşkanı” ilan edildi.