Gediz Deltası’nda flamingo ve pelikanların üreme alanları azaldı

İZMİR’de, Gediz Deltası’nda 2022 kuş araştırma ve izleme çalışmaları tamamlanırken, Doğa Derneği Biyoçeşitlilik Araştırı Koordinatörü Şafak Arslan, Flamingo Adası’ndaki yuva sayısının, güzeşte yıllara bakarak düştüğünü söyledi. Aslan, “Flamingo ve tepeli pelikan yuvalarıyla ilişkin araştırmada, 2 türün üreme alanlarında azalma gördük. Deltada yapılaşma baskısı ve kirlilik var. Ava sınırlanmış olmasına rağmen habersizce avcılık söz konusu” dedi.

Huy Derneği Biyoçeşitlilik Araştırı Koordinatörü Şafak Aslan, Ankara’birlikte 2002’bile kurulan ve şimdiki merkezi İzmir Seferihisar olan millî sivil sosyete kuruluşunun, 2 yıldır Gediz Deltası sulak alanında şümullü biyoçeşitlilik araştırma çalışmaları yürüttüğünü söyledi. Arslan, flamingo ve tepeli kaşıkçı kuşu yuvalarıyla ilgilendiren araştırmalarında 2 türün da tenasül alanlarında tenakus gördüklerini dile getirdi. ‘2022 yılı Gediz Deltası Biyoçeşitlilik Araştırmaları ve Farkındalık Çalışmaları’nı Natür Dulda ve Milli Parklar Umumi Müdürlüğü ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin destekleriyle tamamladıklarını belirten Arslan, bu sene Gediz Deltası’nda toplam 93 periyot vadi ve farkındalık çalışması yaptıklarını anlattı.

Kuşları izleyerek ekosistemdeki değişim ve tehditleri incelediklerini birlikte kaydeden Şafak Aslan, “Kuşlar o bölgede rahatlıkla yaşamını bitmeme ettiriyorsa ekosistemde dimdik revan tıpkı döngü var demektir. Ancak bunun kül tersi durumlarda o bölgede kötüye revan ayrımsız kapsam hezel konusudur. Gediz Deltası’nda yaptığımız araştırı ve geliştirme çalışmalarını serencam 2 yılda artırdık. Kuş takip çalışmaları gerçekleştirdik. Flamingo ve tepeli pelikanlar amacıyla yuva sayılarını belirledik. Kuş gözlem yürüyüşleri yaptık. 300’ü fazla mektepli ve 30’dan aşkın eğitmene ulaştık. Tıpkı zamanda ılımlı ve büyük memeli melez hayvanlarını tayin ederek bunların yavaş namına kullandığı alanları belirledik. Çalışmamız Türkiye’deki sair sulak alanlara dahi yaşıt benzer” dedi.YAPILAŞMA BASKISI VE KİRLİLİKSulak alanların başka natürel alanlar üzere ayrımlı biyoçeşitlilik zenginliğine cemaat olduğunu vurgulayan Şafak Arslan, şekerli ve tuzlu suyun birbirine karıştığı çatal ağız ekosisteminin değişik habitatları bile tıpkısı arada barındırdığına ilgi çekti. Farklı kuş türlerinin yılın hangi döneminde geldiğini, kafile sırasında hangi kuş türlerinin konakladığını gözlemlediklerini aktaran Aslan, “Geçmişten mevrut verileri güncelledik. Deltada yapılaşma baskısı ve pislik var. Ava sınırlanmış olmasına rağmen gizlice avcılık söz konusu. Bunların önüne geçmek için seçme noktada hangi kadar canlı var bunları bilmeliyiz. Flamingo ve tepeli tarla kuşu kaşıkçı kuşu yuvalarıyla ilgili yaptığımız araştırmada bu iki türün üreme alanlarında tenakus gördük. Bunun birinci sebebi flamingolarda adaların erozyona uğraması ikinci sebebi ise flamingoların eşleyerek biriktirdikleri topraklar nedeniyle yuvaların büyümesiyle daha bir iki flamingo yuvasının anlaşılan yüzey alanında yerleşiyor olması. 2021 yılında 13 bin 750, 2022 yılında ise 10 bin 124 flamingo yuvası sayılmıştır. 2017 yılından bilahare flamingoların yuva sayısında büyük düşüş görülmektedir. Tepeli Tarla Kuşu pelikanlarda ise eş baskısını net adına görebiliyoruz. Alelhusus Gediz Deltası içerisinde bulunan tepeli pelikan yuvalarındaki azalışın evvel sebebi eş baskısıdır. Tepeli Tarla Kuşu pelikanlar bu baskıdan belde alanlarını tecezzi ederek deltanın farklı noktalarında üremeye başladılar. Sayıları azaldı. Geçtiğimiz yıllarda yaptığımız çalışmalarda koşa sayısının 120 iken bu sene 80 çifte düştüğünü gördük” diyerek konuştu. ‘UNESCO DÜNYA DOĞA MİRASI’ HAZIRLIĞIGediz Deltası üzere belirledikleri tehditlerin benzeri dakika evvel azaltılıp, alandan çıkarılması amacıyla rapor hazırladıklarını söyleyen Şafak Aslan, hasar görmüş alanlarda yenileme ve rehabilitasyon çalışması yapılabileceğine dikkat çekti. Deltanın muayyen noktalarında mukteza restorasyonlar yapılıp, alanda iyileşmenin sağlanabileceğini belirten Arslan, “İzmir gibi ana şehir benzeri kentin yapılaşma için deltaya akilane kayması balaban aynı risktir. Hele bizim ‘Güney Gediz’ diyerek bahsettiğimiz şehirle bağırsak içe olan bölgenin yapılaşmaya açılması dahi gözdağı oluşturuyor. Bununla ilişik İzmir Büyükşehir Belediyesi ve ilgili kurumlar önlemler alıyor. Biyoçeşitliliği kaybetmememiz üzere restorasyon çalışmalarının yapılmasını ve ilerleyen zamanlarda tehditle yüz yüze kalmamasını istiyoruz” dedi. Şafak Arslan, serencam adına 2019’dan beri kampanya yürüttüklerini söyleyerek Gediz Deltası’nın ‘UNESCO dünya doğa mirası’ ilan edilmesi amacıyla hazırladıkları bilcümle verileri altlık namına sunacaklarını kaydetti.

Share: