Can Kuşu sağlığı ve hastalıkları uzmanından intiharları önleme çağrısı

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Farabi Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Çımbar Civil Arslan, eş, ekol, hareket yeri ve ilgili kuruluşların koordineli çalışmasıyla intiharların önlenebileceğini belirtti.

Türkiye Psikiyatri Derneği Krize Müdahale ve İntiharı Önleme Mücahede Birimi Üyesi de olan Aslan, yaptığı yazılmış açıklamada, dünyada yılda 800 bin kişinin intihar sonucu hayatını kaybettiğini belirterek, bu sayının değme 40 saniyede bire bir ölüme denk geldiğinin altını çizdi.

İntihar girişimlerinin, ölümle sonuçlanan intiharların tahminî 20 merhametsizce olduğuna dikkati calip Arslan, intiharı önlemeye yönelik girişimleri, asli, sekunder ve üçüncül dozaj girişimler kendisine sınıflandırdıklarını aktardı.

Birincil dozaj önlemenin, toplumda insanların intihara eğilimini zait faktörleri belirleyerek ortadan kaldırılmasını hedeflemek olduğuna işaret eden Arslan, şunları kaydetti:

“Bu hedefler aylakçılık, eğitimsizlik kadar toplumsal sorunların çözülmesi, intihar araçlarına ulaşımın zorlaştırılması ve medyada intihar haberlerinin tafsilatlı, normalleştirerek ve fotoğraflarla verilmesinin engellenmesidir. Bunun yanında hele gençler, içtimai medya üzerinden intihar eğilimi olan değişik bireyler ile iletişime geçebilmekte ve intihar yöntemi açısından bilgi alabilmektedir. Ancak içtimai iletişim araçları ve internetin, intiharı önleme stratejisinde üstelik kullanılması kabil. İntihar ile ait açacak sözcüklerin, bireyi öncelikle intiharı önleme sayfasına yönlendirmesinin sağlanması, bu türden çokça sayıda genel ağ sayfasının bulunması ve bu sayfalarda kişilere hakeza aynı his ile kelle almak üzere nerelerden yardım sağlayabileceklerine dayalı bilgilerin sunulması intiharı önleme hesabına nazik yardım sağlar.”

Toplum düzeyindeki müdahalelerden birinin birlikte intihar eylemi açısından riskli gruplar olan kadınlar, çoluk çocuk ve göçmenlerin haklarının korunması ve desteklenmesi olduğunu tamlayan Aslan, bu şekilde benzeri yaklaşımın, müzaheret çağrısı niteliğindeki intihar davranışının azaltılmasına apotr olacağını vurguladı.

Arslan, tali düzem önlemenin intihar davranışını geciktirmek yahut intihar eğilimi olan kişiyi rehabilite eylemek olduğunu anlatarak, intihar riski olan bireylerde eyleme geçmeden önce sözel ya bile davranışsal uyarı işaretleri bulunduğunu, günlük faaliyetlerde bağ kaybı, şahsi bakımında azalma, yeme ve aymazlık alışkanlıklarında ayrım, eş ve karı çevresinden uzaklaşma, ekol ve gelişim performansında düşme, bezginlik ve dert üzere fiziksel yakınmaların intihar eylemi öncesinde görülebileceğinin altını çizdi.

Umutsuzluk ve zavallılık kabilinden duygulardan temas, vasiyet aranjman, veda mektubu çit, eşyalarını başkalarına tefviz, alarga evet dahi muamma intihar için meşveret ya da abece yazma üstelik ihtar işaretleri arasında sayılabileceğini tamlayan Arslan, intihar davranışının kayırıcı planındaki nedenlerin belirlenmesi ve inhibitör bindi alınması gerektiğini kaydetti.

Üçüncü dozaj önlemenin de mail zamanda intihar eyleminde kâin kişilere yönelik olduğunu vurgulayan Arslan, şu değerlendirmede bulundu:

“Elan önceleri intihar girişiminde bulunmuş eşhas, yineleyen aynı hamle için büyük riziko altındadır. İntihar girişiminden sonraki önceki üç kamer, esasen aynı girişim açısından olasılığı en faziletli dönemdir. Bu şahıslar, her ruhsal hastalığa sahip olmasa dahi kesinkes izlenmeli. Hastaların, ruhsal hizmetlere ulaşımının kolaylaştırılması ve marazlı yakınlarının da iyileştirme sürecine katılımı, yeni benzeri intihar girişimini engellemede eke bir yere topluluk.”

Aslan, intiharların önlenebileceğini, bunun için aile, meslek, iş yeri ve ilgili kuruluşların koordineli tıpkısı şekilde çalışması gerektiğini, akıllıca programlarla intiharların azaldığı ülkelerin varlığının bunu doğruladığını belirtti.

Share: