Uluslararası Karadeniz Günü’nde nesli hırs altındaki ‘Mersin balıkları’ hatırlatıldı
SİNOP Sinop’ta 31 Ilk Teşrin Uluslararası Karadeniz Haset nedeniyle konuşma düzenlendi. Konferansta Karadeniz’birlikte nesli azalan ‘Mersin balıkları’, Karadeniz’da akarsu ürünlerinin avcılığı ve stoklarının akıbet 40 yıllık değerlendirmesi ve sürdürülebilir iklim ele alındı.
Arsıulusal Karadeniz Haset’nün, dirim bilimsel çeşitliliği ve bu çeşitliliği etkileyen faaliyetlerin paylaşıldığı çağ olarak kutlandığını söyleyen Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Yetiştiriciliği Anabilim Dalı Prof. Dr. Ilgım Ustaoğlu Çulsuz, konferansta gerçekleştirdiği sunumda Karadeniz’bile nesli tehlike altında olan mersin ağacı balıklarına değindi.
200 milyon yıldır tüvana yavru tehlike altında
Prof. Dr. Ustaoğlu, 200 milyon yıldır varlığını sürdüren sazak balıklarının 20. yüzyılın sonrasında adam kaynaklı etkenler dolayısıyla neslinin tükenme noktasına geldiğini vurguladı. “Karadeniz’in biyolojik çeşitliliği açısından son adım mehabetli balıklardır. Özellikle yağız havyar adına adlandırılan yumurtası katmerli tüketim malzemesi olduğu amacıyla ekstrem miktarda avlandığından nesline yardım sağlayamadı. Günümüzde da tükenme noktasına geldi. 1996 yılından itibaren mersin ağacı balıklarının stoklarımızda avlanması haram. Stokların kendini yenileyebilmesi için Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca bu haram uygulanıyor. Balıkçılarımız dahi tesadüfen avladığında hoşgörüsüz salmaları gerekiyor” diye niteleyerek konuştu.
Nesli nâr altında olan mersin ağacı balıklarının nesillerin devamını çıkarmak için korunmasının önemine vurgu özne Prof. Dr. Ustaoğlu, “Sazak balığı Karadeniz’in kuma değeridir. Yemeden Içmeden bizim sularımıza ilgili değil, bizim sularımızda ortaya çıkarak bilcümle Karadeniz’i dolaşıyor. 100 yaşına kadar yaşıyor. Akarsu kirliliğini önlemeliyiz, akarsularımızı denizlerimizi temiz tutmalıyız. Halkımızı bilinçlendirmeliyiz. Olmuş mersin balıklarını kesinlikle korumalı ve üremelerine vesile vermeliyiz. Hars şartlarında üretmeli ve istif takviyesi yapmalıyız” şeklinde konuştu.
“2030’de avcılık azalacak, yetiştiricilik artacak”
Karadeniz’deki akarsu ürünleri stoklarının son 40 yıllık değerlendirmesini fail Sinop Üniversitesi Akarsu Ürünleri Fakültesi Avlama Anabilim Dalı Prof. Dr. Osman Samsun, gelecekte akarsu ürünleri avcılığının azalacağı ve yetiştiricilik ürünlerinin artacağının görüldüğünü belirtti. Prof. Dr. Samsun, “40 yıl önceki henüz kıtipiyoz boydaki ahşap teknelerle haddinden fazla miktarda tavuk balığı, barbun, kalkan balığı avlanabiliyordu. Teknolojinin gelişmesiyle av komütatör gereçlerine de yansıyan bu gelişmeler sonucunda maatteessüf av miktarımız buna paralel namına gelişemedi. Henüz az avlanır olduk. Şu anda Türkiye’üstelik su ürünlerinin yüzdelik 45’i yetiştiricilikten, yüzde 55’i ise avcılıktan elde ediliyor. Ama 2030 yılında bunun yüzde 50’ye 50 olacağı ve ondan sonraları da çıktı yetiştiricilik ürünlerinin çokça elan aşkın olacağı adisyon ediliyor” şeklinde konuştu.
Söz konusu düşüşün birçok faktörü olduğuna değinen Prof. Dr. Samsun, “İklim değişikliği, istilacı türler aktif olduğu kadar denizlerimizin kirlenmesi üzere faktörler biraz daha bizim bu stoklardaki üretimi beş altı elde etmemize bozukluk oluyor” dedi. Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Prof. Meram Sezgin Konferans Salonu’nda gerçekleşen etkinliğe Sinop Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nihat Dalgın, Rektör Yardımcıları, Ekincilik ve Orman İl Müdür Muavini Ahmet Cemi, Samsun ve Sinop İlleri Su Ürünleri Yetiştiricileri Müstahsil Birliği Başkanı Osman Barlak, Sinop Abalı Akarsu Ürünleri Kooperatif Başkanı Ömer Tuncer, göz temsilcileri ve öğrenciler katıldı.
