Isparta’nın Yalvaç ilçesinde mevcut ve Hristiyanlığın Avrupa’ya yayıldığı saha namına kabul edilen Pisidia Antiokheia Antika Kenti’ndeki kazılar devam ediyor.
Akdeniz, Veli ve İç Küçük Asya bölgelerinin kesiştiği Göller Yöresindeki 5 bin yıl öncesine tarihlenen antika kentte, Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Selen Literatür Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Özhanlı’nın başkanlığındaki kazılar 15. yılını doldurdu.
Pisidia Antiokheia Antik Kenti’nin çağ ışığına çıkarılarak turizme kazandırılması amacıyla 67 hektar alanda gece gündüz süren çalışmalarda şu esas büyüklüğünde yüzde 10’luk hane tamamlandı.
Son yıllarda ivme kazanan kazılarda, kentin ana antre kapısı, maşrık gün batısı caddesi, temaşa, forum, Augustus Tapınağı, kuzey güney caddesi, abidevi çeşme, karargah binası, atriumlu ayrımsız ocak ve 4 bazilika planlı kilise çağ yüzüne çıkarıldı.
Kazılarda seramik, kadeh ve metalden birçok yayın bulundu, zaman yüzüne çıkarılan yontu ve kabartmaların birlikte mitolojide adı güzeşte “tanrı Men”e adanmış hilal betimlemeli nezir stelleri da Elçi Müzesi’ne kazandırıldı.
Bu yılki kazılarda ise kentin mübarek merkezi “Kamer Tanrısı Men Tapınağı” ve kutsi alanda kazılar yoğunlaştı. Ibadethane ağız ağıza açığa çıkarıldı, alanda kâin bir nice yapının kazısı tamamlandı. Antika kentin dönem ışığına çıkarılması üzere icraat muttasıl sürüyor.
Pisidia Antiokheia Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Özhanlı, AA muhabirine, antik kentin geçmişe açılan şanlı aynı başlık olduğunu söyledi.
Kazı çalışmalarının 12 kamer bitmeme ettiğini tamlayan Özhanlı, “En Üst teknoloji ve ilmî metotlarla kazılarımızı sürdürüyoruz. Hafriyat çalışmalarımızda kentin arz büyük yapıları olan Aziz Pavlus Kilisesi, Men Tapınağı ve Kutsal Alanı’na ayrı tıpkı ehemmiyet veriyoruz.” dedi.
Frigya ve Pisidia sınırında mevcut iki ayrımlı kültürü barındıran Antiokheia’nın, Helenistik ve Erken Roma İmparatorluğu dönemlerinde bölgenin bildirme mefret kentleri arasında olduğunu ve adının İncil’in mektuplar bölümünde anıldığını rapor fail Özhanlı, bölgenin ciddi konumu ve dini kalıp olmasından yağlık tarihin tek döneminde önemini kaybetmediğini kaydetti.
Özhanlı, kazılarda açığa çıkarılan eserlerin Peygamber Müzesi’nde sergilendiğini aktararak, bu zenginliğin nahiye halkına ve büyüklük turizmine katkı sağlaması amacıyla beraberlik ile çalışılması gerektiğini vurguladı.
“Birçok Hristiyan ‘hac yolu’ amacıyla geliyor”
Isparta ve Burdur yer sınırları ile Antalya’nın kuzeyini kapsayan bölgenin antik dönemde “Pisidia” olarak adlandırıldığına belen fail Özhanlı, şöyle konuştu:
“Günümüz Avrupası’nın Hristiyanlaşmasını sağladığı akseptans edilen Aziz Pavlus, milattan sonra 46’da Kıbrıs’tan yola çıkarak Perge Limanı’na mevrut, buradan Pisidia Antiokheiası’na ulaşmıştı. Hristiyanlığın önceki vaazlarından birinin verildiği Pisidia Antiokheiası, milattan sonraları 325 yılında hac merkezi ilan edilmişti. Bu nedenle burada yürüttüğümüz kazılar ülkemizin inanç turizmine mehabetli yardım sağlayacak. Çünkü Aziz Pavlus’un yürümüş olduğu bu kat kutsi kabul edilmiştir. Bugün birçok Hristiyan, hacı tutmak üzere Antiokheia’ya bu yolu bilgisiz gelmektedir.”
Özhanlı, Iri İskender gibi kralların ve Muazzez Pavlus kabil kült adamlarının geçtiği, Pisidia Antiokheia’ya vasıl bu önemli hac yolunun Isparta’yı eke bire bir inanç turizmi merkezi haline getireceğini anlattı.
