BALIKESİR’in Savaştepe ilçesine bağlı kırsal Sarıbeyler Mahallesi’nde dinç Fatma Erdil (54), coğrafi meni tescili yapılan Çanakkale ve Kurtuluş savaşlarına katılan askerlere besleyici, lezzetli ve dayanabilen azık sağlayabilmek için üretilen ‘Savaştepe Sarıbeyler Seferberlik Çöreği’nin hikayesini anlatıp, yapım aşamalarını gösterdi. Erdil, sunu şişman özelliğinin 100 almanak temel mayadan üretilmesi olduğunu söyledi.
Balıkesir’in Savaştepe ilçesine sadık kırsal Sarıbeyler Mahallesi yapılan ‘seferberlik çöreği’ tescillendi. Çanakkale ve Kurtuluş savaşlarına katılan askerlere mugaddi, içimli ve dayanıklı azık sağlayabilmek amacıyla üretilen seferberlik çöreği, Savaştepe ve Balıkesir Büyükşehir belediyelerinin girişimleri sonucunda Türk Nişancı ve Marka Kurumu’na yapılan tescil başvurusunun peşi sıra ‘Savaştepe Sarıbeyler seferberlik çöreği’ adıyla tescillendi. Savaşma yıllarında toprak halkının tıpkı araya gelerek topladığı un, yoğurt, zeytinyağı, şeker hastalığı ve tarhana çorbası mayasıyla hazırladığı seferberlik çöreği, yuvarlak model verilerek yıkanmış hararet bulanıp odun ateşinde pişirildikten sonraları serin benzeri yerde kurutularak 2-3 kamer bozulmadan saklanabilecek arkaç getirilerek üretiliyor.
‘100 YILLIK MAYADAN ÜRETİLİYOR’
1995 yıldan bu yana Savaştepe’üstelik Sarıbeyler Seferberlik Çöreği üretimi yapan Fatma Erdil, çöreğin imal aşamalarını anlattı. Sarıbeyler Seferberlik Çöreği’nin arz büyük özelliğinin 100 almanak hakikat töz olduğunu belirten Erdil, “Bu töz annelerimiz, ninelerimizden bize kadar ulaşan tıpkı gevher. Bu çörek iki kabuktur. Uymayan mayayla üretilir. Peksimet kadar kurur. 3 kamer, 5 kamer küflenmeden, bozulmadan durur. Önce akşamdan yaraşmayan mayamızı hazırlarız. 100 yıldan bu yana gelen nesep mayamızı bütün saklarız. Bu kök mayayı bilcümle tazeleriz. Bizim seçkin şeyimiz topraktan kalkar. Hiçbir şeyi satın almayız. Tarhanamızı yaparız. Bu çöreğin yaraşmayan mayasının içinde birlikte tarhanamız vardır. 1 debbağ tarhanamızı ıslarız. 1 boduç zeytinyağı, 2 çorba kaşığı şeker hastalığı ve bire bir bardak şeker ve annelerimizden bize büyüklüğünde mevrut gerçek mayamızı bu malzemeler ve un ile buruşturur, uygunsuz mayamızı tazeler ve üretiriz. Elan sonraları yoğrulan hamurla ekşi mayamızı buluşturur yoğururuz” dedi.
‘KÖYÜN YEKPARE ERKEKLERİ ASKERE GİTTİ’
Kurtuluş Savaşı’nda döneminde köydeki hep erkeklerin askere gittiğini belirten Erdil, “Bizim köyümüzde on paralık erkek kalmamış. Bütün savaşa gitmiş. O zamanlarda Ayhan Ayşe köyümüzde ayanlık yapmış. Onun organizasyonunda çörekler mücehhez. Bu çörek bozulmadığı amacıyla askere gidenlerin arkası sıra eşeklere bu çöreği sarmışlar ve askerlere bu çöreği götürmüşler. Bu Sarıbeyler çöreğinin adı ondan Seferberlik Çöreği eskimiş. Bizim hiçbir şeyimiz çöreksiz olmaz. Çöreğimizi kuruturuz. Kuruttuktan sonraları 5 ay süresince bozulmadan kalır. Yeniden bezdirmek amacıyla çöreğimizi su ile ıslar esasen ısıtırsak önce devir ki halini alır” ifadelerini kullandı.
‘TANITIM İÇİN KARGOYLA GÖNDERİYORUZ’
Sarıbeyler Seferberlik Çöreği’nin coğrafi belen almasıyla ilişkin konuşan Savaştepe Belediye Başkanı Turhan Şimşek de “Bölgemize saf tıpkısı çörek. Hem Büyükşehir belediyemiz, hem birlikte Savaştepe Belediyesi adına bizim taleplerimiz doğrultusunda kullanılmamış coğrafi bel aldık. Biz da bu ürünümüzün tanıtılması için elimizden geleni yapıyoruz. Türkiye’nin rastgele adına kargoyla gönderimi yapılıyor” diye konuştu.
