Artvin’in “rahat şehir” unvanlı Şavşat ilçesinde 1100 almanak armut ağacının anıt ağaç olarak tescil edilmesi üzere mücahede yürütülüyor.
Vali Yılmaz Şahika, ilçeye kapalı kestirmece 2 bin rakımlı Yoncalı köyünde, 11 asırdır ayakta kalarak kâr veren armut ağacını yerinde inceledi.
İlgililerden ağaçla ait bilgelik düz Şahika, gazetecilere, dünyanın yer nemli armut ağacının hasadını köylülerle birlikte yapmanın mutluluğunu yaşadığını söyledi.
Şahika, ağacın anıt dikme niteliğinde olduğunu ve yüzlerce nesle şahitlik ettiğini belirterek, “Bayağı tıpkısı armut ağacı değil, 1100 yaşında. Bu ilmî olarak belirleme edildi. Dikme halen semere vermeye bitmeme ediyor. Bu haddinden fazla müjdeli bir format. Tığ üstelik bugün abide ağacını durumunda görerek hasadını yaptık. İlimizde bulunan yaklaşık 70 kabil armut türünün tıpkısı çeşidi. Bu ağacın dışında bölgede yaşı yaklaşık 4-5 daha asırlara raci armut ağacını görmekteyiz.” dedi.
Valilik koordinesinde ait kurumlarla ağacın abide ağaç adına tescillenmesi için lüzumlu çalışmalara başladıklarını dile getiren Şahika, şunları kaydetti:
“Yer, Kentçilik ve İklim Değişikli Müdürlüğü, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi, Artvin Orman Kesim Müdürlüğü bünyesindeki beceri ekiplerimiz bilimsel çalışmalar neticesinde anıt ağacın tescil sürecini başlatarak muktezi takibini yapıyorlar. Dünyadaki sunma buğulanmış armut ağacına henüz ince ömürler diliyoruz. Nice nesillere meyvesini tattıran bu ağacımızın, bu lezzeti gelecek nesillere de tattırmasını rüya ediyoruz.”
Günümüze kadar sağlıklı ayakta kalarak meyvesini nesilden nesle aktaran bu ağacı koruyan köylülere teşekkürname eden Şahika, “Bizler dahi bu ağacın değerini bilip bizden ahir nesillere zinde bire bir şekilde devredeceğiz. Çağlara tanıklık fail ağaçtan etkilenmemek elde değil. Artvin üzere haddinden fazla özel aynı ağaç. Bu anıt dikme ilimizin ve bölgemizin tanıtımına dahi yardım sağlayacaktır.” ifadelerini kullandı.
“Ekolojik açıdan çokça mefret ayrımsız değer”
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Okumuş Tüfekçioğlu üstelik literatüre baktıklarında Amerika’dahi 410 yaşında, Romanya’da üstelik 610 yaşında armut ağaçlarının olduğunu aktardı.
Şavşat’taki armut ağacının yaşını sınırlamak üzere bilimsel icraat yaptıklarını kaydeden Tüfekçioğlu, “Ağacın çapını, boyunu ölçtük. Ağaçtan artma kalemi aldık. Laboratuvarda yaptığımız yaş sayımında, ağacın 1100 yaşında olduğunu ve dünyanın genişlik nemli ağacı olduğunu belirleme ettik. Bu armut ağacının 6.5 metre çevresi var.” değerlendirmesinde bulundu.
Tüfekçioğlu, armudun anavatanın Rum olduğunu ve bu coğrafyada bu büyüklüğünde buğulu bire bir ağacın olmasının kendilerini çok bahtiyar ettiğini vurgulayarak, Şavşat’taki bu abide ağacın veri dünyası için kalıtım bilimi tıpkısı gerçek olacağını söyledi.
Ağaçtaki armutların 1100 sene öncesinin genlerini taşıdığını dile getiren Tüfekçioğlu, şunları kaydetti:
“Özellikle ilimiz kalkmak üzere ülkemizin turizmine ve tanıtımına mefret aynı katkı sağlayacağına inanıyoruz. Ülkemiz dünyadaki ekosistemlerin bir maketi yerinde. Artvin’de Türkiye’deki ekosistemlerin maketi durumundadır. Hakeza anıt ağaçları keşfetmek, bu ağaçların dosdoğru şekilde ürün verdiğini koparmak ve hasadını ayırmak köylüler kadar bizleri bile sevindirdi. Ekolojik açıdan çokça heybetli aynı derece. Korunması ve kollanmasında fariza bizlere düşüyor. Bunun tescil altına alınması üzere süreci başlattık. Süreç bitmeme ediyor.”
Programda, YANLIŞSIZ Parti Artvin Mebus Erkan Balta, Şavşat Kaymakamı Yusuf Akın, Şavşat Şehremini Nihat Acara, Orman Mıntıka Müdürü Minar Sinan Özkaya ve vatandaşlar yer aldı.
